Waarde(n)vol Budo
Een uniek project over de meerwaarde van de budowaarden door initiatiefnemer Yos Lotens
“Niet beter worden dan een ander, maar beter worden dan gisteren”, luidt een opdracht in budo. “Progressie maken, vooruitgang maken, verbeteren en bovenal elkaar daarbij helpen. Budo biedt verschillende mogelijkheden om dat met passie en op meerdere vlakken te kunnen doen; sporttechnisch, wedstrijdgericht of als pedagogisch middel. Elke mix daarvan is mogelijk, maar als het om aandacht en beloningen gaat, dan gaat de meeste aandacht en waardering uit naar de eerste twee van die drie componenten. Een reden voor Yos Lotens om te starten met het project 'Waarde(n)vol Budo'. "Tijdens examineren van jeugd, baalde ik dat ik alleen sporttechnische vooruitgang kon belonen en niet of in mindere mate hun enorme groei in zelfvertrouwen, zelfbeheersing en verbeterd sociaal gedrag. Ik ervoer het als een tekortkoming om als leraar deze vooruitgang niet anders te kunnen belonen dan met een goed woordje, een compliment of een schouderklop, terwijl juist deze groei zo’n waardevolle doelstelling is. Dit nieuwe project is een middel om jeugdige budoka’s tussentijds, gericht en duidelijk zichtbaar te belonen voor getoonde groei in persoonlijke ontwikkeling en positief gedrag. Dat motiveert om dat gedrag te blijven vertonen en om je daar prettig bij te voelen”: Yos Lotens aan het woord, auteur van meerdere judoboeken en projecten als ‘ZekerBewegen’ en ‘TuimeljudoPlus’.
“Zelfbeheersing is winnen van jezelf. Dat is nóg knapper dan winnen van een ander!”
Project ‘WAARDE(N)VOL BUDO’ geeft BUDO meerwaarde
Dit unieke project voor de jeugd wil de meerwaarde van budo-sporten onderstrepen en volwaardiger laten beoefenen. Het boekje, met de titeltoevoeging ‘gids voor budo-kids’* is de basis om hiertoe een aantal budo-waarden en gewenst gedrag in de spotlights te zetten en meer inhoud te geven. In een tijd dat normen en waarden zo extra belangrijk onder een vergrootglas zijn komen te liggen. “Als je goed gedrag wilt zien, dan moet je dat trainen en ook belonen”, aldus auteur en ontwikkelaar Yos Lotens, die ook pleit voor meer aandacht voor de sociaal emotionele ontwikkeling van de budoka. Daarbij noemt hij onder andere pedagogisch vormende waarden zoals respect, (zelf)beheersing, geduld, loyaliteit, veerkracht, (zelf)vertrouwen en samenwerking
Focus op gewenst gedrag: opvoeden op de mat
De gedreven judopedagoog zegt daarover: “Budo-gedrag is geen ‘welkome bijvangst’ in budo, maar een serieus doel op zich. Het is het gewenste respectvolle gedrag dat de budo-leraar van zijn leerling-budoka wil zien. Volgens mij is het goed gelukt om dit helder en eigentijds in het boekje te verwoorden. Met veel praktische voorbeelden, met gerichte spreuken en met linkjes naar de website van de IJF. Budoka’s worden daarmee uitgedaagd en aangemoedigd om hierop in te zetten. Een fraaie budo-badge* op je band is de zichtbare beloning van je budo-leraar dat je daarin vooruit gegaan bent en dat je het gedrag laat zien dat hij bij de kleur van je band vindt passen. Net zoals sporttechnische vooruitgang en unieke wedstrijdresultaten die met een band of slip beloond kunnen worden. Met het dragen van het budo-polsbandje* (zie foto) kan je laten zien dat je de budo-waarden respecteert, traint en dat je ze ook buiten de dojo probeert toe te passen. Dat maakt je ook aanspreekbaar op je gedrag….”.
Budo-waarden voor opvoeders op de mat
Yos Lotens vervolgt: ”Grondleggers van budo-sporten wilden met hun budo-kunst in de eerste plaats mensen vormen tot de beste versie van zichzelf, tot aanwinst voor de maatschappij. Budo-waarden en gewenst sociaal gedrag waren aanvankelijk belangrijke doelen. Maar die rol raakte steeds meer op de achtergrond, omdat sporttechnische- en wedstrijdprestaties meer aandacht opeisten. Op zich geen ramp, maar budo biedt nog meer verborgen schatten. In ‘Waarde(n)vol budo’ staan 8 Belangrijke budo-waarden centraal. Ze staan daarom met Japanse karaktertekens afgebeeld op de badges en polsbandjes: Jin (verdraagzaamheid), Makoto (eerlijkheid), Chu (trouw), Rei (respect & vriendschap) Gi (betrouwbaarheid), Yu (moed), Jisei (zelfbeheersing) en Meiyo (eer). Elke waarde is gekoppeld aan een aantal waarden die in hun verlengde liggen. Zo omvat Rei (respect & vriendschap) bijvoorbeeld ook de waarden vriendelijkheid, bescheidenheid, beleefdheid en geduld. Een budo-leraar die met het project aan de slag gaat, wordt niet minder begeleider naar sporttechnische- en wedstrijdprestaties, maar steeds meer een belangrijke opvoeder op de mat”
Ambassadeur Waarde(n)vol budo
Budo-grootmeester Edgar Kruyning uit Ede, internationaal martial arts-expert met ongeveer 50 verschillende dangraden in meerdere budo-sporten, is ‘ambassadeur waarde(n)vol budo’ en met Lotens èèn van de troubadours die nationaal draagvlak voor dit project wil (uit)bouwen binnen de budo-sporten. Een missie die de JBN een warm hart toedraagt.
Een deel van de opbrengst van het boekje komt ten goede aan KIKA-Stichting Kinderen Kankervrij.
*Boekjes, polsbandjes en budo-badges zijn te bestellen bij www.nihonsport.nl of via je budo-leraar. Info: www.waardenvolbudo.nl